Przeznaczenie:
Jest to pies ratowniczy pracujący w wodzie, jak również pies zaprzęgowy używany do transportu ciężkich ładunków (obecnie wyłącznie sportowo)
Wrażenie ogólne:
Nowofundland to pies masywny i muskularny, cechujący się dobrą kondycją ruchową.
Istotne proporcje:
Sylwetka w obrysie prostokąta (wysokość psa jest niższa niż jego długość)- nieco dłuższego u suk, aniżeli u samców; tułów zwarty; głębokość klatki piersiowej jest nieco większa niż odległość od klatki piersiowej do podłoża.
Usposobienie:
Nowofundland znany jest ze swojej życzliwości, delikatności i łagodności – zwłaszcza w stosunku do ludzi; opiekuńczość ich została spopularyzowana m.in. w postaci suki- nowofundlandki o imieniu Nana w powieści Jamesa M. Barrie Piotruś Pan.

Podstawowe cechy anatomiczne rasy
Głowa: Masywna, przy czym u suk nieco lżejsza, niż u samców
Czaszka: Kość ciemieniowa szeroka i lekko wysklepiona; kość potyliczna mocno rozwinięta.
Stop: Wyraźnie zaznaczony, ale nigdy ostro. Trzewioczaszka:
Nos: Duży, dobrze pigmentowany, nozdrza dobrze rozwinięte; czarny u psów czarnych i biało czarnych, brązowy u psów brązowych.
Kufa: o graniastym kształcie, głęboka i umiarkowanie krótka, pokryta krótkim, delikatnym włosem, pozbawiona fałd; kąciki wargowe widoczne, lecz nie przesadnie zaznaczone.
Fafle: Miękkie.
Zgryz: Zgryz nożycowy lub cęgowy.
Oczy: niewielkie, osadzone umiarkowanie głęboko lecz szeroko; trzecia powieka nie powinna być widoczna; ciemnobrązowe u psów czarnych i biało-czarnych, u brązowych dopuszczalne nieco jaśniejsze.
Uszy: nieduże, w kształcie trójkąta o zaokrąglonych końcach, osadzone daleko w tyle głowy i do niej przylegające; przy mierzeniu koniec ucha winien u dorosłego psa sięgać do wewnętrznego kącika oka.
Szyja: Mocna i muskularna; znaczne podgardle niewskazane.
Tułów: O masywnym kośćcu. Oglądany z boku głęboki i mocny.
Górna linia: Pozioma, prosta i stabilna.
Grzbiet: szeroki.
Lędźwie: Mocne i dobrze umięśnione.
Zad: Szeroki, kąt spadku około 30 stopni.
Klatka piersiowa: szeroka, pojemna i głęboka, żebra dobrze wysklepione.
Linia dolna i brzuch: Prawie horyzontalna, podkasanie niewskazane.
Przednie: Proste i równoległe, zarówno w pozycji stojącej, jak i w stępie i w wolnym kłusie.
Łopatki: Bardzo dobrze umięśnione, ustawione wyraźnie ukośnie.
Łokcie: Przylegające. Śródręcze: Nieznacznie nachylone.
Łapy: Duże lecz proporcjonalne do tułowia, dobrze zaokrąglone i zwarte, palce mocne i ściśle do siebie przylegające, połączone błoną.
Tylne:
Miednica: mocna, szeroka i długa.
Uda: Szerokie i muskularne.
Kolana: Dobrze kątowane.
Podudzie: Mocne i dość długie.
Stawy skokowe: Stosunkowo krótkie, ustawione bardzo nisko, rozstawione szeroko i równolegle do siebie.
Łapy: Mocne i zwarte.
Ogon: O szerokiej i mocnej nasadzie, sięgający do pięty lub nieco poniżej; noszony w linii poziomej, w spoczynku zwisający, pokryty gęstym włosem.
Chody: Długi wykrok przednich kończyn i mocny napęd kończyn tylnych; nieznaczne kołysanie grzbietem jest naturalne; przy przyspieszaniu kończyny wykazują tendencję do zbieżnego stawiania, linia grzbietu pozostaje pozioma.
Szata
Włos: Odporny na przemoczenie i wilgoć. Włos okrywy umiarkowanej długości i prosty bez loków (bywa lekko falisty). Podszerstek miękki i gęsty, gęstszy zimą niż latem; włos na czaszce, kufie i uszach krótki i delikatny; pióra na przednich i portki na tylnych kończynach.
Umaszczenie: Czarne, biało-czarne, brązowe, błękitne
Czarne; czasami występują białe znaczenia na piersi, palcach lub na końcu ogona;
Biało- czarne, tzw. landseerowskie; preferowane przez hodowców rozmieszczenie znaczeń: czarna głowa z białą strzałką schodzącą na kufę, czarne symetrycznie zachodzące na boki siodło, czarny zad i czarna wierzchnia część ogona – pozostała część ciała biała, może mieć jednak minimalne czarne nakrapianie (uwaga: klasyfikacja FCI odróżnia biało-czarnego nowofundlanda od przypominającego go biało-czarnego landseera ect, stanowiącego odrębną rasę, nie uznawaną przez wiele organizacji kynologicznych).
Brązowe: odcienie od czekoladowego do koloru brązu; białe znaczenia jak u czarnego (nieuznawane w Kanadzie);
Błękitne uznawane jedynie w AKC
Wielkość
Wysokość w kłębie: Psy 71 cm (28 inches), Suki 66 cm (26 inches).
Przeciętna waga: Psy około 68 kg, Suki około 54 kg.

Większość współczesnych nowofundlandów wywodzi swój rodowód od psa – reproduktora Siki, żyjącego około roku 1920r.